Koronawirus: wytyczne postępowania dla Placówek Medycznych
W związku z epidemią nowego koronawirusa GIS przygotował wytyczne dla placówek medycznych, dotyczące postępowania z pacjentami.
Pierwszy komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie schematu postępowania dla Podstawowej Opieki Zdrowotnej w związku z szerzeniem się nowego koronawirusa SARS-CoV-2 pochodzi z marca 2020 r. W lipcu 2020 r. GIS wydał nowe wytyczne, które zostały przekazane Naczelnej Izbie Lekarskiej.
Koronawirus SARS-CoV-2: Schemat postępowania dla lekarzy
W wytycznych z marca 2020 r. podkreślono, że należy szeroko informować pacjentów o konieczności kontaktu telefonicznego w celu ustalenia możliwości wizyty w przychodni. Każdego pacjenta rejestracja powinna poinformować o możliwości uzyskania teleporady. Podczas rozmowy telefonicznej rejestracja powinna przeprowadzić ankietę wstępnej kwalifikacji w kierunku zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. Pacjent z objawami infekcji lub podejrzany o zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 powinien telefonicznie przełożyć poradę na inny termin.
Nie zawsze objawy w powiązaniu z kontaktem w okresie ostatnich 14 dni świadczą o zakażeniu koronawirusem SARS-CoV-2, ale każdy pacjent manifestujący objawy ostrej infekcji dróg oddechowych (gorączka >38 st. C wraz z kaszlem lub dusznością) w powiązaniu z kryteriami epidemiologicznymi – czyli jeśli w okresie ostatnich 14 dni:
- przebywał w kraju gdzie występuje transmisja koronawirusa SARS-CoV-2 LUB
- miał bliski kontakt z osobą zakażoną
powinien trafić do oddziału zakaźnego lub obserwacyjno-zakaźnego.
Każdemu pacjentowi, również bez cech infekcji, zgłaszającemu chęć wizyty u lekarza, najpierw należy udzielić teleporady. Tylko w sytuacjach, kiedy jest to niezbędne, pacjent powinien zostać umówiony na konkretną godzinę do lekarza. Lekarz udzielający teleporady na podstawie przeprowadzonego wywiadu medycznego i oceny stanu zdrowia pacjenta ma możliwość wystawienia zwolnienia lekarskiego.
Wytyczne postępowania z pacjentami, którzy w ostatnich 14 dniach przebywali w kraju z transmisją koronawirusa lub mieli kontakt z osobą zakażoną
Wytyczne dotyczące postępowania z pacjentami spełniającymi kryteria epidemiologiczne podzielono na trzy części w zależności od tego, czy i jakie objawy zgłasza pacjent.
KRYTERIUM A: pacjent bez objawów chorobowych
Poinformuj pacjenta o konieczności prowadzenia samoobserwacji przez 14 dni od czasu kontaktu z osobą, u której stwierdzono zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 lub powrotu z kraju gdzie występuje transmisja, w tym codziennego (rano i wieczorem) pomiaru temperatury.
Poinformuj pacjenta o konieczności częstego mycia rąk.
Poinformuj pacjenta, że w przypadku pogorszenia stanu zdrowia (gorączka >38 st. C z kaszlem i/lub dusznością) należy zgłosić się do oddziału zakaźnego (unikając transportu publicznego i skupisk ludzi) – wskaż najbliższy oddział zakaźny lub obserwacyjno-zakaźny.
Poinformuj pacjenta, że decyzję o nałożeniu kwarantanny podejmuje państwowy powiatowy inspektor sanitarny. Taka decyzja jest tożsama ze zwolnieniem lekarskim i lekarz nie wystawia ZUS ZLA.
KRYTERIUM B: pacjent z objawami chorobowymi (katar, stan podgorączkowy, objawy przeziębieniowe)
Pacjent nie wymaga hospitalizacji.
Zaleć leczenie w warunkach domowych oraz unikanie kontaktu z innymi osobami przez okres 14 dni od kontaktu/powrotu – wystaw zwolnienie lekarskie z kodem adekwatnym do prezentowanych objawów.
Poinformuj pacjenta o konieczności częstego mycia rąk i higienie kaszlu.
Poinformuj pacjenta o możliwości uzyskania TELEPORADY w razie potrzeby.
Poinformuj pacjenta, że w przypadku pogorszenia stanu zdrowia (gorączka >38 st. C z kaszlem i/lub dusznością) należy zgłosić się do oddziału zakaźnego (unikając transportu publicznego i skupisk ludzi) – wskaż najbliższy oddział zakaźny lub obserwacyjno-zakaźny.
Poinformuj pacjenta o możliwości wezwania ZRM (112; 999) w przypadku wystąpienia stanu nagłego zagrożenia zdrowia (np. duszność).
KRYTERIUM C: pacjent z objawami ostrej infekcji dróg oddechowych (gorączka >38 st. C z kaszlem i/lub dusznością)
Jeśli konsultujesz pacjenta w ramach teleporady, przejdź do punktu 3.
Jeśli pacjent zgłasza się do poradni należy:
- zaopatrzyć pacjenta w maskę ochronną zwykłą (jeśli jest dostępna),
- zapewnić natychmiastową izolację,
- nie ma potrzeby przeprowadzać badania przedmiotowego,
- pacjent powinien być objęty nadzorem medycznym.
Zamów transport pacjenta do oddziału zakaźnego. Ustal z firmą odpowiedzialną za wykonywanie transportu sanitarnego pacjentów z podejrzeniem infekcji koronawirusem SARS-CoV-2, ujętą na wykazie OW NFZ jego organizację celem przewiezienia pacjenta do oddziału zakaźnego lub obserwacyjno-zakaźnego.
Sporządź listę osób z bliskiego kontaktu z pacjentem podczas jego wizyty w przychodni.
Poinformuj powiatowego inspektora sanitarnego o każdym przypadku i przekaż mu dane kontaktowe pacjenta.
Koronawirus SARS-CoV-2: nowe wytyczne dla lekarzy POZ z lipca 2020 r.
W lipcu 2020 r. GIS wydał nowe wytyczne, w których zaznaczono, że jeśli lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, udzielając świadczenia leczniczego (głównie w formie teleporady), stwierdzi podejrzenie zachorowania na COVID-19 lub zakażenia SARS-CoV-2, ma obowiązek zapewnić możliwość transportu sanitarnego do podmiotu leczniczego uprawnionego i zobowiązanego do zlecania diagnostyki w kierunku COVID-19, czyli szpitala zakaźnego lub szpitala z oddziałami zakaźnym lub obserwacyjno-zakaźnym, albo szpitala prowadzącego izbę przyjęć lub SOR.
Jednocześnie podkreślono, że każdy z tych podmiotów ma obowiązek zapewnić taką diagnostykę.
Dodano także, że lekarze pracujący w ww. podmiotach są grupą wskazaną jako właściwa do oceny ryzyka narażenia pacjenta na COVID-19 oraz jego stanu klinicznego.
W wytycznych z lipca 2020 r. GIS wyjaśnia, że lekarz z chwilą powzięcia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2 zobowiązany jest zgłosić ten fakt właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, przesyłając do PPIS prawidłowo wypełniony druk zgłoszenia, zgodny z wzorem, tj. Formularz zgłoszenia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej (ZLK-1), stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 grudnia 2019 r. w sprawie zgłaszania podejrzeń i rozpoznań zakażeń, chorób zakaźnych oraz zgonów z ich powodu.
Lekarz powinien dokonać zgłoszenia COVID-19 niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili powzięcia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej.